Meierijstad

De gemeenteraad besliste afgelopen donderdag in grote meerderheid dat ze met een krediet van 4,5 miljoen de sloop van een groot deel van de Oranjewijk mogelijk gaan maken onder het motto: "Er moet daar iets gebeuren". De SP betoogde bij monde van Len de Groot dat dat "iets" niet hoeft te betekenen dat je redelijk goede en goedkope huurwoningen gaat slopen. Een alternatief is grootschalige renovatie. Dat is veel goedkoper en de huidige huurders kunnen daar blijven wonen.

Dit zei Len de Groot:

Het college stelt voor om ruim drie- en een half miljoen euro uit de algemene reserve te halen. Als je zoiets voorstelt in een tijd dat iedereen de mond volheeft van crisis en bezuinigen, dan moet je daarvoor wel héél goede redenen aanvoeren.
Laten we die redenen eens nalopen:
1 De leefbaarheid staat onder druk, zo concluderen Woonbelang en de gemeente uit verschillende studies.
2 Delen van de woningvoorraad en de openbare ruimte zijn toe aan renovatie of vervanging.
3 De samenstelling van de woningvoorraad is eenzijdig.

1 Leefbaarheid
Wat leefbaarheid is, is moeilijk te definiëren. Iedereen stelt er zich iets anders bij voor. Daarom zullen we bij onze beoordeling van dit onderdeel uitgaan van de items die hierover uit het bewonersonderzoek naar voren komen. Immers: dit bewonersonderzoek is door Woonbelang geïnitieerd. Zij wil hiermee onderbouwen dat de herstructurering nodig is. Als daarin één van de drie argumenten zouden ontbreken, zou dit onderzoek onvolledig en onvoldoende zijn. Dat wordt nergens beweerd, dus we gaan er van uit dat het onderzoek volledig en voldoende is.
Wat zijn de onderdelen die in deze wooncheck, gehouden door BMC, onder “Leefbaarheid” geschaard kunnen worden?
De eerste is de service en de sociale veiligheid. Het blijkt dat de Oranjewijkbewoners die als “hoog” beoordelen, dus hier worden geen problemen ondervonden. Geconstateerd is dat verschillende huurders de tuinen en de brandgangen verwaarlozen. Hierover zijn afspraken gemaakt met de huurders, dus ook dat probleem is getackeld. Verder staat in het onderzoek (op de laatste pagina) dat er zeker niet is gebleken dat er sprake is van een achterstandswijk. De situatie wordt wel als afglijdend gekarakteriseerd, maar hiervoor wordt beter beheer aanbevolen. Dat is een taak van Woonbelang, dus we gaan er van uit dat die aanbeveling wordt nageleefd. Ook zegt BMC dat de Oranjewijk veel fijne, prettige bewoners herbergt en dat zij vaak hebben aangegeven betrokken te zijn bij hun woonomgeving (laatste zinnen voorwoord rapport) Al met al levert de leefbaarheid dus weinig tot geen problemen op die zodanig groot zijn dat het nodig is er ruim 3,5 miljoen aan uit te geven.
Daarnaast zijn de wijkbewoners vooral tevreden over de huidige huurprijs. Verassend: tweederde van de wijkbewoners heeft geen huurtoeslag nodig om deze huurprijs op te kunnen brengen. Dus ook op dit front geen problemen.
Waar zitten de problemen met de leefbaarheid dan? De SP heeft ze niet kunnen vinden, want verder worden enkel problemen met de bouwkundige staat van de woningen genoemd. Het blijkt dat men graag een woning zou hebben met een 2e toilet boven en een betere warmte - en geluidsisolatie. En de duplexbewoners vinden hun woning echt te klein. Oké, hier moet iets aan gedaan worden.
Dat brengt ons meteen bij argument 2: Delen van de woningvoorraad en de openbare ruimte zijn toe aan renovatie of vervanging. Kennelijk is dit het antwoord dat het college en Woonbelang geformuleerd hebben op het enig overgebleven probleem met de leefbaarheid. Het is goed te constateren dat dit argument dus eigenlijk geen nieuw argument is, maar een conclusie over of een antwoord op hoe de bouwkundige staat van de woningen zich verhoudt tot de wensen van de huidige bewoners.
Argument 3 wordt er met de haren bijgesleept. Dat de samenstelling van de woningvoorraad eenzijdig is, kan nooit een onderbouwing zijn van het plunderen van de gemeentekas. Anders kunnen we de nabijgelegen Vijverwijk ook wel afbreken. Die bestaat voor 100% uit koopwoningen, maar kennelijk is dat geen probleem. Waarom is een wijk die grotendeels uit huurwoningen bestaat, dat dan wel? Daarvoor wordt geen enkel argument aangevoerd, dus concludeert de SP dat deze reden gevoeglijk van tafel kan.

Alles overziend kunnen we dus concluderen dat er eigenlijk maar één officiële reden is dat de Oranjewijkers moeten wijken: een bouwkundige. En eigenlijk is dat ook geen argument, want om de woningen aan te passen, voldoet een renovatie. Dit is veel goedkoper en dat dient Woonbelang gewoon uit eigen middelen te betalen. Dan hoeft de gemeentekas niet geplunderd te worden. Ook zouden de mensen in hun wijk kunnen blijven wonen en hebben ze in de toekomst evenmin huursubsidie nodig. En bovendien blijven dan goedkope huurwoningen behouden, want die heeft Veghel hard nodig, gezien nog steeds groeidende wachtlijst en het feit dat er de komende jaren door de crisis nog veel meer mensen op de huurwoningmarkt aangewezen zullen zijn.
Nog een reden om tegen dit krediet te stemmen: de wijkbewoners zijn veel te laat en onvolledig bij de plannen betrokken. De planvisie, die de gemeente en Woonbelang samen hebben opgesteld, lag al direct op tafel om er niet meer af te gaan. De SP heeft er tijdens de presentatie voor de raadsleden nog uitdrukkelijk naar gevraagd of het klopte dat de planvisie als gegeven gold. Het antwoord was kort en duidelijk: “Ja”. Alle aanwezige raadsleden hebben dat kunnen horen. Dat daarna nog een heel lange “maar” kwam, deed aan het feit niets meer af. De SP vindt dat, als er al problemen worden geconstateerd in een bepaalde wijk, de wijkbewoners vanaf het begin mee moeten kunnen bepalen hoe deze problemen opgelost moeten worden. Als deze weg was gevolgd, dan was er waarschijnlijk een heel ander plan uitgerold dat bovendien veel minder duur was. Tot op het laatst hebben bewoners en de wijkraad geprobeerd ECHTE inspraak te krijgen. Dat is helaas niet gelukt door de halsstarrige opstelling van Woonbelang en de gemeente die kost wat kost willen vasthouden aan de planvisie. Een gemiste kans. Een met de inspraak van de bewoners en wijkraad opgesteld plan zou waarschijnlijk zijn geweest dat mensen al doende een sterkere band met elkaar en de wijk gesmeed zouden hebben waardoor ze graag in de wijk zouden willen blijven wonen. En ze zouden daar ook kunnen blijven wonen omdat de huur slechts met enkele tientjes in plaats van met honderden euro’s zou stijgen.
Tenslotte: zelfs een door de bewoners goedgekeurd sociaal plan is er nog steeds niet. Dat zou toch de minste waarborg voor de huidige bewoners moeten zijn, vóórdat een aanvraag voor een krediet in behandeling kan worden genomen. Of tellen de wijkbewoners in dit hele verhaal niet mee? Zijn zij niet meer dan wat lastige lieden die weggejaagd moeten worden omdat ze op een plek zitten die wij hen niet meer gunnen? En vinden de gemeenteraadsleden dat ze deze mensen mogen wegjagen omdat ze toevallig in een huurhuis wonen? Als ze in een koophuis hadden gewoond, had u ze nooit durven wegjagen!
Mocht de gemeenteraad in meerderheid toch voor dit krediet stemmen, laat het dan tot u doordringen dat U daarmee dus willens en wetens de Oranjewijkers dwingt om te wijken.

De SP vermoedt dat de Oranjewijkers moeten wijken de echte reden is voor deze majeure operatie. Er moet gewoon een ander soort mensen in de Oranjewijk komen wonen. De mensen die er nu wonen, vindt het college te min. En ook Woonbelang minacht deze mensen. Zij jaagt ze hun vertrouwde huis uit en vernietigt de sociale banden tussen de wijkbewoners. Om hiervoor de geesten rijp te maken, is er jarenlang niets aan de Oranjewijk gedaan. Waarom is er bijvoorbeeld niet al lang geleden besloten om de woningen van de Oranjewijk te isoleren? (sinds de oliecrisis van 1973 is immers al bekend dat we zuinig moeten zijn met energie) Of waarom zijn huurders niet veel eerder aangesproken op onderhoud van tuinen en brandgangen?
Om maar zoveel mogelijk problemen te kunnen presenteren, wordt zelfs het middel van criminaliseren van de Oranjewijkers niet geschuwd. De mensen van BMC, die voor de wooncheck bij de mensen binnen mochten komen, hadden de nadrukkelijke opdracht om zo mogelijk ELKE ruimte van het huis te betreden (zie 1.4 Vaststellen individuele problematiek). Zij constateren dat “maar liefst 10% van de adressen is doorgeleid naar een hulpverlener”. Zoals dat nu geformuleerd is, lijkt dat veel. Maar enerzijds is het niet duidelijk of er geen dubbele doorverwijzingen bij zitten en anderzijds ontbreken referentiegegevens (hoeveel procent is dat in andere wijken?) Wat is eigenlijk de relevantie van dit cijfer?
Hetzelfde euvel doet zich voor bij de woonfraude. Er staat: “Er is in de Oranjewijk bij ruim 5% MET EEN UITROEPTEKEN ERACHTER! woonfraude vastgesteld” Als je niet weet of dit veel of weinig is in vergelijking met andere wijken, zegt dit cijfer veel te weinig om een dergelijk uitroepteken te rechtvaardigen. Het enige wat dit cijfer zegt is dat Woonbelang kennelijk te weinig controle uitoefent.
Of wil Woonbelang aantonen dat er TOCH problemen zijn in de Oranjewijk, namelijk: met de wijkbewoners zelf?
In het rapport van BMC Interlink staat dat gewerkt moet worden aan vertrouwen in Woonbelang. Als Woonbelang zo met zijn huurders omgaat, dan voorspelt de SP dat dat vertrouwen er nooit zal komen. Ook de gemeente, die toch minstens medeplichtig is in deze zaak, zal weer aan vertrouwen inboeten als het allemaal gewoon maar weer doorgaat zonder echt kritisch te beoordelen of de oplossing wel een antwoord is op een probleem. De raad dient ook op te komen voor de huidige Oranjewijkers, en niet alleen voor de toekomstige!